شهرسازی ترقی‌گرای ژرژبنوا - له‌وی

همراه با «شارل‌ژید» (1) «ا. ریسلر» (2) بود که [بنوا- له‌وی] Geore Benoit- Lévy متولد 1880 در جنبش شهرهای کارگری شرکت جسته بود، او یکی از بنیانگذاران مجمع فرانسوی باغ - شهرها بود.
اثر او تحت عنوان (باغ - شهر» (3) از مطالعه آثار «ابنزرهوارد» (4) و یک سفر مطالعاتی به انگلستان (در آن از عمده‌ شهرهای تجربی انگلیس دیدار کرده بود)، الهام گرفته بود. (5) ولی در حقیقت [کتاب] «باغ - شهر» در تحریف انگاره باغ - شهر انگلیسی در فرانسه سهم داشت، مطالعه‌ی متونی که خواهند آمد، سیمای پدرسالارانه پیشنهادهای فرانسوی را آشکار خواهد ساخت و همچنین پیشنهادهایی وابسته به یک مفهوم دقیق سرمایه‌دارانه از تولید صنعتی.
«باغ - شهر» «بنوا - له‌وی» به هیچ وجه در ذهنیت فرهنگ‌گرا و دید اجتماع گرایانه‌ای سهیم نیست که مشخصه اصلی شهر ابنزرهوارد می‌باشد. باغ - شهر «بنوا - له‌وی» نوعی شهر مراتع سبز و بهداشتی است که برای کارگرانی تخصص یافته است که با بهترین کارایی ممکن در آن زندگی می‌کنند.

باغ - شهر به سبک فرانسوی

مأموریت صاحبان صنایع

در اطراف کارخانه‌های امروز است که می‌باید مراکز زیست اجتماعی ایجاد شود، بر صاحبان صنعت است که شهرهای جدید را پایه افکنند، و این شهر را بهداشتی و زیبا بنا کنند. باید هرگونه بهبود اجتماعی را از آنان انتظار داشت.
آنجا که صنعت قویاً سازمان یافته است، آنجا که وضعیت اقتصادی شکوفاست، وضعیت اجتماعی و اخلاقی نیز بهتر است. بنابراین شهر شادی، شهر خوشبختی جایی خواهد بود که، یک مرکز الگویی زندگی اجتماعی به وسیله یک تولید جدید و شکوفا شکل یافته باشد. این بر عهده صاحبان صنعت است که این مرکز الگویی را منطقاً شکل داده و به وجود آورند.
شهر جدید چگونه باید باشد؟ باید شهر صنعت باشد، زیرا صنعت بی‌وقفه توسعه می‌یابد- و تنها سؤالی که در اینجا مطرح می‌شود، این است که: «چگونه به گونه‌ای بهداشتی به کار صنعتی پرداخت و چگونه در نزدیکی یک کارخانه به سلامت زیست؟
برای صاحب صنعتی که از مدتها پیش در چنین منطقه‌ای مستقر شده و سرمایه‌ها را در ساختمان و ابزار راکد کرده است، تصور ترک مکان و حتّی دگرگونی شیوه تولیدش (حداقل به شرایط بهتری)، غیرممکن است.
حال آنکه او روزانه به کارهای جدیدتری ارتقا می‌یابد، او در می‌یابد که [دیگر] صاحبان صنایع در پی اصلاح تأسیسات و تکمیل ابزارشان هستند. این صاحبان صنعت در پی چه هستند؟
به دست آوردن زمینی ارزان در نزدیکی خطوط ارتباطی، با نیروی محرکه بیشتر و کارگر با صرفه‌تر.
بندرت همه‌ی این شرایط دست می‌دهند، زیرا، چه این مسأله مربوط به کارگر باشد یا واسطه و یا خود صاحب صنعت، همه شاهدی بر نبود امکانات لازم اطلاعاتی و ناآگاهی عمده از مسائلی است که نفعی آنی برای آنها دارد.
مؤسسه‌ی باغ - شهرها با ترکیبی از افراد لایق در زمینه سازماندهی کار و بهداشت اجتماعی، به منظور قرار دادن همه‌ی اطلاعات در اختیار صاحبان صنایع می‌باشد، هرگونه اطلاعاتی که آنان بخواهند در مورد استقرار کارخانه‌هایشان و بهداشت مجموعه‌ای کارگری‌شان داشته باشند.

الگوها

افزون بر این، مؤسسه، ابتکار تجمیع صنایع را به منظور شکل بخشیدن به شهرهای صنعتی الگویی کوچک بر عهده خواهد داشت. مؤسسه به جست‌وجوی مناطقی خواهد پرداخت که با هر گروه [صنعتی] انطباق بیشتری داشته باشند. به عنوان مثال و از دیدگاه نیروی محرک، برای گروهی استفاده از ریزش آب و برای گروهی دیگر استفاده از گاز به منظور راه اندازی موتورها کافی خواهد بود.
شاید برای گروهی، جمع کردن کارگران در یک کارگاه مشترک و برای گروهی دیگر توزیع نیرو در کارگاه‌های خانوادگی مفید باشد. و بسیاری از سؤالات دیگری که مطرح هستند یا بسیاری سؤالاتی که اسناد آنها قبلاً جمع‌آوری شده را می‌توان از طریق پژوهش‌های در دست انجام بهتر پاسخ داد. در حقیقت، [این شهرهای کوچک] کانون‌های صنعتی یا گروه‌بندی‌های اقتصادی خواهند بود که آرام آرام شاهد استقرار آنها به جای زیر تقسیمات کاملاً سیاسی خواهی بود. زمانی که یک ملّت به نقطه تشکل کامل خود رسیده باشد، زمانی که اقتدار آن از دیدگاه سیاسی تثبیت شده باشد، تحوّل به گونه‌ای طبیعی آن را به توسعه بخشیدن به شکوفایی اقتصادش، رهنمون خواهد شد.
قانونگذاران فردا این گرایش‌ها را خواهند پذیرفت و پیشنهادهایی را تأیید خواهند کرد که ایجاد اتحادیه‌های کارخانه‌ها و تعاونی‌های صنعتی برای استفاده از نیروی ریزش آب را طلب می‌کنند.

تلاش برای بازدهی

شیوه‌های اجرای این اصول بنابر شرایط متفاوت خواهند بود. ولی در همه حال، بر این باوری که، برای تسکین هرج و مرجی که وضعیت اقتصادی ما نشانگر آن است و برای تسکین بحرانی که اکنون در صنایع ما جریان دارد، جای آن دارد به صاحبان صنایعی که خواستار این آرام بخش هستند کمک کرد، کمکی از طریق تحقق برنامه‌ی زیرین:
هدف: سازماندهی کار صنعتی و کشاورزی به گونه‌ای که برای مدیران مؤسسه‌ها سودهای قطعی و مطمئن را تدارک ببیند، برای کارگران امکانات زیست در شرایطی را فراهم آورد - و برای همه ساکنان زندگی بهتر، امنیت و بهداشت را تأمین کند.
ابزار: اوّل - خرید زمین‌هایی که شرایط سه گانه زیر را داشته باشند:
- ارزانقیمت باشند،
- در نزدیکی راههای ارتباطی باشند،
- تسهیلات لازم برای بهره‌برداری کشاورزی و صنعتی را داشته باشند.
دوم: - ساختن شهرهای کوچک در این زمین‌ها با تشکیلاتی منطقاً طراحی شده.
La cité -Jardin. Paris, Henri Jouve, 1904 (Pages 78,250,-253).

پی‌نوشت‌ها:

1. Charles Gide.
2. E. Risler.
3. La cité - jardin.
4. Ebenzer Howard.
5. شهرهای متقدم بر باغ - شهرهای حقیقی، این شهرها به وسیله صاحبان صنعت انگلیس چون له‌ور (Lever) و کادبوری (Cadbury) پی انداخته شده بودند.

منبع مقاله :
شوای؛ فرانسواز، (1392)، شهرسازی تخیلات و واقعیات، برگردان: سید محسن حبیبی، تهران: انتشارات دانشگاه تهران، چاپ ششم